Kernberg ve Aktarım Odaklı Terapi (TFP): Derinlemesine Bir İnceleme
Otto Kernberg, çağdaş psikanalitik kuramın en önemli figürlerinden biridir. Kişilik bozukluklarının psikanalitik tedavisinde sunduğu teoriler ve özellikle Narsisistik ve Borderline (Sınırda) Kişilik Bozuklukları üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Kernberg'in geliştirdiği "Aktarım Odaklı Terapi (Transfer-Focused Therapy, TFP)", özellikle kişilik bozukluklarının tedavisinde etkili bir yaklaşım olarak öne çıkar. Bu makalede, TFP'nin temel ilkelerini, uygulama yöntemlerini ve etkilerini detaylandıracağız.
Otto Kernberg ve Teorileri
Kernberg, kişilik bozukluklarının psikanalitik bir perspektiften anlaşılması gerektiğini savunur. Ona göre, kişilik bozukluklarının temelinde, içsel dünyada yaşanan çatışmalar ve benlik organizasyonlarındaki sorunlar yatar. Kernberg, kişilik patolojilerini anlamak için bireyin savunma mekanizmalarına, ego işlevselliğine ve nesne ilişkilerine odaklanır.
- Nesne İlişkileri Kuramı: Kernberg, bireylerin erken çocukluk döneminde kurdukları içsel nesne ilişkilerinin, daha sonraki yaşamda kişilik yapısını şekillendirdiğini ileri sürer. Bu, kişinin dış dünyayı algılama ve başkalarıyla kurduğu ilişkilerde önemli rol oynar.
- Benlik (Self) ve Ego İşlevleri: Kişilik bozuklukları olan bireylerde benlik ve ego işlevlerinde ciddi zayıflıklar bulunur. Kernberg, bu zayıflıkların bireyin kendisi ve diğerleriyle ilgili tutarsız algılara sahip olmasına neden olduğunu savunur.
Aktarım Odaklı Terapi (TFP) Nedir?
Aktarım Odaklı Terapi, kişilik bozuklukları, özellikle **Borderline Kişilik Bozukluğu (BPD)** ve **Narsisistik Kişilik Bozukluğu (NPD)** tedavisinde kullanılan yapılandırılmış ve yoğun bir psikanalitik tedavi yöntemidir. TFP’nin temel hedefi, bireyin içsel çatışmalarını anlaması ve kişilik yapısını yeniden organize etmesidir.
- Temel Prensipler: TFP, terapist ve danışan arasındaki aktarım ilişkisinin incelenmesine dayanır. Terapist, danışanın terapötik ilişki sürecinde ortaya çıkan duygusal ve bilişsel tepkileri analiz eder ve bunları danışanın içsel dünyasındaki çatışmalarla ilişkilendirir.
- Aktarımın Rolü: Aktarım, danışanın geçmişteki ilişkilerini ve yaşantılarını terapistle olan ilişkisine yansıtmasıdır. TFP’de terapist, bu aktarımı analiz ederek danışanın bilinçdışı çatışmalarını fark etmesine yardımcı olur.
- Terapi Süreci: TFP, haftada iki veya üç seans şeklinde uygulanır. Terapist, danışanın kendisiyle ilgili tutarsız algılarını ve ilişki biçimlerini analiz ederek, bunların nasıl ortaya çıktığını ve hangi savunma mekanizmalarıyla sürdürüldüğünü anlamaya çalışır.
TFP’nin Kişilik Bozuklukları Üzerindeki Etkileri
TFP, kişilik bozuklukları olan bireylerde kimlik bütünlüğünün sağlanmasına, benlik algısının gelişmesine ve kişilerarası ilişkilerde daha sağlıklı dinamikler kurmalarına yardımcı olur. Tedavi süreci boyunca danışan, kendi içsel çatışmalarını, duygusal tepkilerini ve davranış kalıplarını daha iyi anlamaya başlar.
Vaka Örneği: Borderline Kişilik Bozukluğu Üzerine TFP Uygulaması
Vaka örneği olarak, 28 yaşında, duygusal dalgalanmaları sık yaşayan, terk edilme korkuları olan ve sık sık ilişkilerinde yoğun çatışmalar yaşayan bir kadın danışan üzerinden TFP sürecini inceleyelim:
Danışanın Geçmişi:
Danışan, çocukluk döneminde ailesinden yeterince sevgi ve ilgi görememiştir. Babası tarafından sık sık eleştirilmiş ve annesiyle de mesafeli bir ilişki geliştirmiştir. Yetişkinlik döneminde bu duygusal boşluğu romantik ilişkilerinde doldurmaya çalışmış, ancak sürekli terk edilme korkusu yaşamıştır.
Terapi Süreci:
- Başlangıç Aşaması: İlk seanslarda danışan, terapistle olan ilişkisini test etmeye çalışır. Sık sık terapisti eleştirir ve terapistin onu terk edeceğine dair yoğun bir kaygı taşır. Terapist, bu davranışların geçmişte yaşadığı terk edilme travmalarının bir yansıması olduğunu fark eder.
- Aktarımın Tanınması: Terapist, danışanın terapiste karşı geliştirdiği olumsuz duyguları aktarım olarak tanımlar. Örneğin, danışan terapistin seans sırasında ilgisiz olduğunu düşündüğünde, terapist bu duygunun aslında danışanın geçmişte babasıyla yaşadığı benzer duygulardan kaynaklandığını açıklar.
- Çatışmaların Çözülmesi: Terapist, danışanın bu aktarım tepkilerini analiz ederken, ona kendi içsel çatışmalarını daha derinlemesine anlama fırsatı verir. Danışan, terapistin güvenli bir ilişki sunduğunu fark ettikçe, duygusal tepkilerini daha açık bir şekilde ifade etmeye başlar.
- Terapi Sonrası: Yaklaşık bir yıllık yoğun bir terapi sürecinden sonra, danışanın benlik algısında ve kişilerarası ilişkilerde belirgin bir iyileşme gözlemlenir. Terapötik ilişki sayesinde, danışan kendi duygusal tepkilerini yönetmeyi ve terk edilme korkularıyla başa çıkmayı öğrenir.
Sonuç
Otto Kernberg’in teorileri ve Aktarım Odaklı Terapi, kişilik bozuklukları olan bireylerin içsel dünyalarını anlamalarına ve bu sayede daha sağlıklı bir yaşam sürmelerine yardımcı olur. TFP’nin terapötik sürecinde, aktarım analizlerinin ve terapötik ilişkinin rolü büyüktür. Özellikle Borderline ve Narsisistik Kişilik Bozukluğu tedavisinde, bu yöntem danışanların kendileri ve başkalarıyla ilgili algılarını yeniden yapılandırmalarına olanak tanır.
Abdullah ÖZER
Sosyal Çalışmacı, Bilim Uzmanı (Klinik Psikoloji), Aile Danışmanı
Uluslararası Akredite olmuş olduğu Psikoterapi Ekolleri ve Yöntemleri:
Ego-State-Therapy International (ESTI) Akredite Ego State Terapisti
Ego-State-Therapie Deutschland (EST-DE) Akredite Ego State Terapisti
Deutsches Focusing Institut (DFI) Akredite Focusing Danışmanı/Terapisti
Deutsche Gesellschaft für Sexualforschung e.V. (DGfS) Akredite Cinsel Danışman
Milton Erickson Gesellschaft für Klinische Hypnose e.V. (M.E.G.) Akredite Hipnoterapist
World Association for Positive and Transcultural Psychotherapy (WAPP) Akredite Pozitif Psikoterapi Danışmanı
Viktor Frankl Institute Vienna (VFI) Akredite Logoterapi ve Varoluşçu Analiz Eğitmeni
Avusturya Psikoterapi Meslek Yasasına uygun alınan Psikoterapi Eğitimleri:
Österreichisches Trainingszentrum (ÖTZ) onaylı Avusturya Sağlık Bakanlığı ve Psikoterapi Meslek Yasasına uygun 1320 saatlik "Psychotherapeutisches Propaedeutikum" (Psikoterapötik Propedötik) Psikoterapi Eğitimi
Uygulayıcısı olduğu Psikoterapi Ekolleri:
Psychodynamische Psychotherapie/Psychoanalytische Psychotherapie (Psikodinamik Psikoterapi/Psikanalitik Psikoterapi)
Körperorientierte Psychotherapie (Beden odaklı Psikoterapi)
Eye Movement Integration (EMI) - Göz Hareketi Entegrasyonu
Üyesi olmuş olduğu Uluslararası Mesleki Kuruluşlar:
International Society of Hypnosis (ISH)
European Society of Hypnosis (ESH)
Milton Erickson Gesellschaft für Klinische Hypnose e.V. (M.E.G.)
Viktor Frankl Institute Vienna (VFI)
World Association for Positive and Transcultural Psychotherapy (WAPP)
Deutscher Dachverband Für Psychotherapie (DVP) e.V.
Psikosentez Danışmanlık ve Eğitim Merkezi Türkiye İzmir'de ve Almanya Münih/Düsseldorf şehirlerinde Almanca ve Türkçe yüz yüze seanslar vermektedir. Bunun haricinden Dünya'nın neresinde yaşıyorsanız yaşayın Türkçe ya da Almanca Online Terapi, Online Cinsel Terapi, Online Psikoterapi ya da Online Psikolojik Danışmanlık ile SKYPE ya da WhatsApp üzerinden seanslara katılabilirsiniz. Bunun için Online Terapi sayfamıza göz atabilirsiniz.